Totalizator sportowy

Nalepki opłaty za zakłady Totalizatora Sportowego. Zaprojektował je grafik, rytownik, projektant znaczków, banknotów i papierów wartościowych Ryszard Kleczewski (1888 - 1966)¹. Druk wykonała metodą stalorytniczą PWPW na zwykłym papierze, a sztych wykonał Czesław Słania.

Dokładnie 17 grudnia 1955 r., dzięki inicjatywie działaczy olimpijskich, władze Polski Ludowej podjęły decyzję o stworzeniu organu, którego dochody miały być przekazywane na budowę i remonty obiektów oraz urządzeń sportowych w kraju. Uchwałą Prezydium Rządu powołano do życia Państwowe Przedsiębiorstwo Totalizator Sportowy, które pod koniec lat pięćdziesiątych posiadało już siedemnaście oddziałów terenowych oraz sieć podlegających im punktów sprzedaży. Totalizator zainaugurował swoją działalność organizacją zakładów piłkarskich. Początkowo kupony biorące udział w loterii wysyłano na podany adres za pośrednictwem poczty. Wkrótce jednak otworzono u zbiegu ulic Marszałkowskiej i Wspólnej w Warszawie pierwszą kolekturę². Słani udało się więc wykonać ryt dla nowego przedsiębiorstwa jeszcze przed swoim wyjazdem do Szwecji w 1956 roku.

Na nalepce przedstawiony jest pomnik „Sztafeta” odsłonięty 22 lipca 1955 roku, w dniu otwarcia Stadionu Dziesięciolecia w Warszawie.  Rzeźba przedstawia trzech nagich biegaczy,  w tym dwóch w momencie przekazywania pałeczki³. Obecnie pomnik znajduje się przy wejściu na Stadion Narodowy, a jego autorem jest Adam Roman (1916 - 2013) – polski rzeźbiarz, profesor, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, długoletni kierownik Katedry Konserwacji Rzeźby Kamiennej⁴.

Nalepki wydrukowane były w czterech kolorach – czerwony (odcień jaśniejszy i ciemniejszy) fioletowy, niebieski i zielony. Wszystkie w nominale 2 zł co nie wytrzymało próby czasu, bo szybko dokonywano przedruków i przestemplowań na nowe wartości 10, 20 i 50 zł.